فضائل و ویژگی‌ها حضرت عباس

فضائل و ویژگی‌ها حضرت عباس

برخی یکی از مهمترین فضائل و ویژگی‌های عباس(ع) را همراهی و زندگی کردن با امام علی(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) می‌دانند.عبدالرزاق مقرم در کتاب العباس، جمله‌ای را از کتاب اسرار الشهادة به عنوان حدیث از معصومان نقل کرده است که عباس بهره‌ای از علم برده است.برخی معتقدند اگر چه عباس(ع) در درجه معصومین نیست اما او اولین فرد در طبقه دوم انسانیت بعد از طبقه معصومین(ع) و نزدیک‌ترین فرد به معصومین(ع) می‌باشد.نویسندگان متأخر نوشته‌اند عباس(ع) خود را هم‌سان دو برادر بزرگ‌ترش یعنی امام حسن(ع) و امام حسین(ع) نمی‌دانست و همیشه آنان را امام خود می‌دانست و در مقابل آنها مطیع و فرمانبردار بود[۸۱] و همواره ایشان را با «یابن رسول الله»، «یا سیدی» و شبیه اینها خطاب می‌کرد.

• ویژگی‌های ظاهری

کلباسی در کتاب «خصائص العباسیه» معتقد است که حضرت عباس(ع) صورت خوش و مقبولی داشت و از همین رو بود که او را ماه بنی هاشم می‌گفتند.بر اساس گزارش‌های تاریخی او از مردهای خاص بنی‌هاشم به شمار می‌رفت که بدنی قوی و قدی بلند داشت تا حدی که وقتی روی اسب می‌نشست پاهایش روی زمین کشیده می‌شد.یکی از فضائل عباس(ع) که به ادعای کلباسی دوست و دشمن آن را ستوده‌اند و هیچ کس نمی‌تواند آن را انکار کند شجاعت اوست.برخی کرم و بخشش عباس(ع) را یکی دیگر از فضائل او عنوان کرده‌اند به نحوی که میان مردم این رفتار پسندیده او ضرب المثل بوده است.

• جایگاه عباس(ع) در بهشت و غبطه‌ی شهدا به او

عباس را از شاخص‌ترین و برجسته‌ترین اصحاب امام حسین در روز عاشورا دانسته‌انداو پرچم‌دار لشگر امام حسین(ع) در واقعه کربلا بوده است.امام حسین(ع) در مورد حضرت عباس تعبیر «جانم به فدایت برادر» را به کار برده استو همچنین بر نعش عباس گریسته استبرخی این سخنان و حرکات را نشانگر جایگاه او نزد امام سوم شیعیان دانسته‌اند.در احادیث هم‌چنین بر جایگاه خاص حضرت عباس در بهشت تأکید شده است. بر اساس روایتی از امام سجاد(ع) ایشان وقتی عبیدالله فرزند عباس(ع) را دید اشک‌هایش جاری شد و فرمود عمویم عباس نزد خداوند منزلت و جایگاه بالایی دارد که همه شهدا در روز قیامت به او غبطه می‌خورند.در ادامه همین روایت آمده است که خداوند عمویم عباس را رحمت کند که خود را فدای برادرش امام حسین(ع) کرد و در این راه دو دستش قطع شد که خداوند عوض دو دست قطع شده او دو بال در آخرت به او عطا خواهد کرد تا با آن دو بال پرواز کند.هم‌چنین ابونصر بخاری روایتی از امام صادق نقل کرده است که در آن عباس را با تعبیر نافذ البصیرة (دارای بینش عمیق) توصیف کرده و او را صاحب ایمانی قوی معرفی کرده است که در کنار امام حسین(ع) جهاد کرد و به شهادت رسید.این روایت در منابع بعدی هم آمده است

مقرم در کتاب مقتل الحسین خود می‌گوید بعد از واقعه عاشورا امام سجاد(ع) برای دفن اجساد همه شهدای کربلا از بنی اسد کمک گرفت ولی برای دفن امام حسین(ع) و عباس(ع) از آنها کمکی نگرفت و گفت برای دفن این دو شهید کسانی مرا کمک می‌کنند و به کمک شما نیازی نیست.

• زیارت‌نامه‌ها

بر اساس گزارش کتاب «پژوهشی در سیره و سیمای عباس بن علی»، یازده زیارت‌نامه در کتاب‌های مختلف برای حضرت عباس نقل شده است که تعدادی از آنها، خلاصهٔ زیارت‌نامه‌های دیگر دانسته شده‌اند.از یازده زیارتنامه مذکور، سه زیارت از امام صادق(ع) نقل شده و در انتساب برخی از موارد به معصومان هم تشکیک شده است.در این زیارتنامه‌ها، تعابیر تمجیدآمیزی برای حضرت عباس ذکر شده است. عبارت‌هایی مثل عبد صالح، کسی که در مقابل جانشین پیامبر تسلیم است و او را تصدیق کرده و به او وفادار بوده است، مطیع خدا و رسول و ائمه، و کسی که همانند بدریون و مجاهدان در راه خدا عمل کرده است.هم‌چنین برخی با تکیه بر فرازهایی از زیارت ناحیه مقدسه که در مورد حضرت عباس است این جملات را نشان دهنده جایگاه والای او از زبان امام زمان(عج) می‌دانند.

• کرامات حضرت عباس

کرامات حضرت عباس در بین شیعیان معروف است و داستان‌های متعددی درباره شفای‌ بیماران یا حل سایر مشکلات با توسل به حضرت عباس بین مردم جاری است. کتاب در کنار علقمه کرامات العباسیه، ۷۲ قصه از این کرامات را گردآوری کرده است.ربانی خلخالی نیز در کتاب «چهره درخشان قمر بنی‌هاشم» حدود ۸۰۰ کرامت از عباس(ع) جمع آوری کرده است. او در هر جلد بیش از ۲۵۰ داستان نقل کرده است. (برخی از این داستان‌ها تکراری نقل شده‌اند). به نوشته این منابع کرامت‌های حضرت عباس اختصاص به شیعیان ندارد و کرامت‌هایی نیز از حضرت عباس نسبت به معتقدان سایر ادیان و مذاهب مثل اهل سنت، مسیحیان، کلیمیان و زرتشتیان نقل شده است.