نماز چیست

نماز چیست

عملی عبادی است که پنج بار در اوقات معینی از شبانه‌روز واجب است. در این عبادت، نمازگزار رو به قبله می‌ایستد و ذکرهای ویژه‌ای را می‌خواند و اعمال ویژه‌ای را مانند رکوع و سجده به جا می‌آورد. نماز به دو شکل فردی (فُرادا) و جماعت خوانده می‌شود.نماز، نخستین عبادتی است که بر پیامبر(ص) و پیروانش در مکه واجب شد و یکی از عبادات اصلی مسلمانان است که در قرآن و متون دینی درباره آن بسیار تأکید شده و از آن با تعبیراتی مانند «ستون دین» و «شرط قبولی سایر اعمال» یاد شده است.علاوه بر نمازهای واجب روزانه، نمازهای مستحبی فراوانی نیز وجود دارد که در روایات، برای آنها آثار و پاداش‌های فراوانی در دنیا و آخرت بیان شده است. مهم‌ترین این نمازها، نماز شب و نافله‌های نمازهای واجب است.

واژه‌شناسی

نماز واژه‌ای فارسی است که برای «صلاة» به کار می‌رود. نماز به معنای خم شدن، سرفرودآوردن برای ستایش پروردگار، احترام و اظهار بندگی و اطاعت است.واژۀ قرآنی “صلاة” از ریشۀ «ص ل و» به معنای دعاست و جمع آن “صَلَوات” است، “صلاة” در بعضی آیات به معنای دعا هم به کار رفته است.

جایگاه نماز

در قرآن ۹۸ بار به نماز پرداخته شده است و چنان جایگاه ممتازی دارد که در بسیاری از آیات به عنوان مهمترین و اولین عمل فردی و اجتماعی مؤمنین در کنار ایمان ذکر شده است؛از سوی دیگر نه تنها از اولین ناله‌های دوزخیان ترک نماز را بیان می‌کند بلکه از نمازگزاران سهل انگار در نماز، در کنار تکذیب کنندگان دین یاد کرده است.هیچ عملی در قرآن همچون نماز مورد تأکید قرار نگرفته است، نماز عامل بازدارندۀ از گناه،وسیلۀ فلاح و رستگاری،یاری کننده در مشکلات زندگی،و از سفارشات مهم خدا به انبیاو دغدغه‌های پیامبران بزرگ الهی به ویژه در مورد خانواده‌شان است.در گفتار و عملکرد پیامبر(ص) و امامان نیز نماز جایگاه رفیعی دارد. در دو کتاب وسایل الشیعه و مستدرک الوسائل بیش از ۱۱۶۰۰ حدیث در این موضوع نقل شده است.

در روایات، از نماز با تعابیر مختلفی یاد شده است از جمله:

• ستون دین
• معراج مؤمن
• نور مؤمن
• نشانه ایمان
• بهترین وسیله تقرب به خدا
• پرچم و نشانۀ اسلام
• کلید بهشت
• روشنایی چشم پیامبر(ص)
• بهترین اعمال
• اولین سؤال قیامت
• وسیلۀ شناخت شیعیان واقعی
• همنشین انسان در تاریکی قبر
• توشۀ آخرت
• وسیلۀ استجابت دعا
• وسیلۀ طهارت روح
• دژی در مقابل شیطان
• امام سایر اعمال
• دور کننده از کبر
• کفارۀ گناهان
• وسیله راندن شیطان
• عامل نورانیت منزل
• رفع بلا
• برطرف کردن اندوه
• جواز عبور بر صراط
• اولین واجب الهی

و برای سستی یا ترک نماز نیز عواقب سنگینی بیان شده است از جمله:

• عامل دوزخی شدن
• نشانه کفر و نفاق
• باعث حسرت بی‌حاصل در برزخ
• محروم ماندن از شفاعت
• عمر بی‌برکت
• مال بی‌برکت
• چهرۀ بی‌نور
• پاداش نداشتن اعمال
• مرگ با خواری
• عدم استجابت دعا
• دعای دیگران هم در حقش مستجاب نمی‌شود
• ظلمت و فشار قبر
• حساب سخت و عذاب دردناک قیامت
• خدا به او نظر لطف نمی‌کند