تفاوت تلاوت با قرائت

تفاوت تلاوت با قرائت

فرق معنایی تلاوت و قرائت این است که قرائت به معنای خواندن و غالباً خواندن صورت ظاهر آیات است، اما تلاوت هم خواندن صورت ظاهر آیات است و هم در موردی به کار می‌رود که شخص ضمن خواندن کلام الاهی، به معانی و مفاهیم و مصادیق و اوامر و نواهی نیز توجه دارد، چنانکه گویی آیات در همان لحظه بر او نازل می‌شوند.

• در قرآن

در قرآن بر فضیلت تلاوت قرآن تأکید شده است، از جمله در آیه ۲۹ سوره فاطر آمده است که تلاوت صحیح و حقیقی قرآن، تجارتی بدون زیان است. لفظ تلاوت فقط یک بار در قرآن کریم آمده اما مشتقات آن بیش از پنجاه بار به کار رفته است.در قرآن تلاوت و مشتقات آن عموماً برای خواندن مطالبی به کار رفته که پیروی از مضامین آنها ضروری است. تلاوت قرآن دارای مراتبی است که بالاترین آنها حق تلاوت آن است.

معانی حق تلاوت

در معنای حق تلاوت اختلاف نظر وجود دارد:

1. برخی آن را خواندن یا پیروی کردن با خضوع و خشوع و صفای اعتقاد و بدون تغییر و تحریف قرآن دانسته‌اند.
2. کلبی آن را درنگ کردن به هنگام ذکر جنّت و نار و طلب بهشت از خدا و پناه بردن به او از شرّ جهنم، بیان کرده است.
3. بعضی نیز حق تلاوت را ترتیل الفاظ قرآن و فهم معانی آن و تدبر در آن یا عمل کردن به محکمات قرآن و ایمان آوردن به متشابهات آن ذکر کرده‌اند.
4. بنا بر روایاتی از پیامبر اکرم و امام علی و امام صادق علیهم‌السلام، حق تلاوت مرتبه‌ای است که تلاوت‌کننده قرآن، آن را با فهم و تدبر بخواند و به دستورهای آن به گونه‌ای شایسته عمل کند.
5. ابن عباس، ابن مسعود، مجاهد بن جبر و حسن بصری، تلاوت را پیروی کامل از قرآن، عمل به حلال و پرهیز از حرام آن، تفسیر کرده‌اند.

• در احادیث

در بسیاری از احادیث پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار بر تلاوت قرآن تأکید شده است. در حدیثی نبوی آمده است که تلاوت قرآن، نور و مایه برکت و وسعت روزی است.در سفارش‌های پیامبر اکرم(ص) به علی علیه‌السلام برتلاوت قرآن، در هر حال، تأکید گردیده[۱۹] و در خطبه ۱۱۰ نهج البلاغه به نیکو تلاوت کردن قرآن توصیه شده است.