ساختار قرآن
ساختار قرآن
قرآن ۱۱۴ سوره و نزدیک به شش هزار آیه دارد. درباره تعداد دقیق آیات آن، اختلاف نظر است. برخی از امام علی(ع) نقل کردهاند که قرآن ۶۲۳۶ آیه دارد.قرآن به سی جزء و ۱۲۰ حزب تقسیم شده است.
- سوره
به بخشهای مختلف قرآن که محتوای منسجمی دارند، سوره میگویند.سورههای قرآن، به جز سوره توبه، با بسم الله الرحمن الرحیم آغاز میشود. سورهها با توجه به زمان نزولشان، به دو دسته مکی و مدنی تقسیم میشوند: به سورههایی که پیش از هجرت پیامبر اسلام (ص) به مدینه نازل شدهاند، مکی میگویند؛ سورههایی را که بعد از هجرت پیامبر(ص) به مدینه، نازل شدهاند، مدنی مینامند.
- آیه
آیه به کلمات، عبارات و یا جملاتی از قرآن میگویند که سوره از آنها تشکیل میشود.هر سوره تعداد معینی آیه دارد.آیات قرآن به لحاظ حجم با هم متفاوتاند. آیه ۲۸۲ سوره بقره بلندترین آیه قرآن است. کوتاهترین آیه قرآن را نیز آیاتی چون «مُدهامَّتان»(سوره الرحمن، آیه۶۴)، «والضُّحی» سوره ضحی، آیه۱)، «والفَجر»(سوره فجر، آیه۱) و یا فواتح سورهها دانستهاند.
آیات قرآن به لحاظ میزانِ وضوح معنا، به دو دسته محکم و متشابه تقسیم میشود. منظور از آیات محکم، آیاتیاند که معنایشان بهاندازهای روشن است که جای تردید در آنها نیست؛ به آیاتی که درباره معنای آنها احتمالات مختلفی داده میشود، متشابه میگویند.این دستهبندی را خود قرآن ارائه کرده است.
تقسیم دیگری نیز برای آیات بیان شده است: به آیهای از قرآن که حکم موجود در آیه دیگر را باطل میکند، آیه ناسخ و به آیهای که حکمش باطل شده است، منسوخ میگویند.
- حزب و جزء
حزب و جزء دو گونه از تقسیمات قرآن است که مسلمانان ابداع کردهاند. حدس زدهاند که مسلمانان این کار را به جهت برنامهریزی برای تلاوت یا حفظ روزانه قرآن انجام داده باشند. اینگونه تقسیمات جنبه فردی داشته و یکسان نبوده است؛گفتهاند: در زمان پیامبر(ص)، قرآن به هفت حزب تقسیم شده بود و هر حزب چند سوره را در بر میگرفت؛ همچنین در دورههایی، تقسیمبندیهای دوجزئی تا دهجزئی برای قرآن مطرح بوده است. امروزه تقسیم قرآن به سی جزء و تقسیم هر جزء به چهار حزب، شایع است
- امینی
- مهر 7, 1398
- 35 بازدید