نام و نسب حضرت عباس

نام و نسب حضرت عباس

عباس بن علی بن ابی‌طالب که با کنیه بسیار مشهور ابوالفضل شناخته می‌شود، پنجمین پسر امام علی (ع) و حاصل ازدواج ایشان با فاطمه بنت حزام معروف به ام البنین است. عباس نخستین فرزند ام البنین است.

• مادر

مادر عباس، فاطمه بنت حزام توسط عقیل که نسب‌شناس بود به امام علی(ع) معرفی‌ شده بود. امام از عقیل خواسته بود همسری برای او پیدا کند که بتواند فرزندان دلیر و شجاعی به دنیا بیاورد. برخی نقل کرده‌اند در شب عاشورا زهیر بن قین بعد از اطلاع از امان‌نامه شمر به عباس(ع) گفت ای پسر امیرالمومنین، زمانی که پدرت خواست ازدواج کند به عمویت عقیل گفت که برایش زنی از تبار دلاوران اختیار کند تا برای او فرزندی دلیر و شجاع به دنیا بیاورد، فرزندی که یاور حسین(ع) در کربلا باشد.اردوبادی تصریح می‌کند که ماجرای گفتگوی زهیر با عباس را به جز اسرار الشهاده در کتاب دیگری ندیده است.

• کنیه‌‌ها

«ابوالفضل» مشهورترین کنیه عباس است.برخی عنوان کرده‌اند چون در خاندان بنی هاشم هر کس عباس نام داشت، ابوالفضل می‌گفتند، به عباس(ع) نیز حتی در کودکی ابوالفضل گفته می‌شد.
«ابوالقاسم» به دلیل اینکه عباس(ع) فرزندی به نام قاسم داشت به او ابوالقاسم نیز گفته می‌شد. این کنیه در زیارت اربعین نیز آمده است.
«ابوالقِربَة» قِربـَـة به معنای مشک‌ آب است. برخی معتقدند که این کنیه به این دلیل به او داده شده است که در واقعه کربلا چندین بار مشک آب به خیمه‌ها برد. این کنیه در چند منبع ذکر شده است.
«ابوالفَرجَة» فرجه به معنای گشایش و برطرف کردن اندوه است. دلیل این کنیه این است که عباس(ع) در کار کسانی که به او متوسل می‌شوند گشایش ایجاد می‌کند.

• القاب

برای عباس(ع) القاب متعددی ذکر شده که برخی از این القاب قدیمی هستند و برخی جدید که مردم بر اساس صفات و فضایلش به او نسبت داده‌اند. برخی از القاب او عبارتند از:

قمر بنی‌هاشم
باب الحوائج برخی معتقدند که این لقب مشهورترین لقب حضرت عباس میان مردم است. بسیاری از مردم معتقدند که در صورت توسل به حضرت عباس خداوند حاجت آنها را برآورده می‌کند.
سقّا برخی معتقدند این لقب بین مورخین و نسب‌شناسان مشهور استعباس(ع) سه بار در کربلا برای اهل حرم آب آورد.
الشهید
پرچمدار و علمدار